KARADENİZTARİHTE YOLCULUKTRABZONTÜRKİYE

Sümela Manastırı | Tarihi, Nasıl Gidilir? Giriş Ücreti, Ziyaret Saatleri 2023

Sümela Manastırı, Karadeniz Bölgesi’nin gözde şehirlerinden biri olan Trabzon’un en önemli tarihi ve dini yapıları arasında yer alıyor. Memleketimin her bir köşesi ayrı güzel ama Trabzon bir başka güzel. Yemyeşil doğasının içine gizlediği bu harika yapılar görülmeye ve gezilmeye değer ender yapılardan. Tarihe düşkünlüğü olan yılda milyonlarca insan Sümela Manastırını ziyaret edebilmek için düşüyor Karadeniz yollarına. Tabii gözünüzün alabildiği kadar yeşil ormanlarında ciğerlerinize çektiğiniz mis gibi oksijende ekstrası.

Karadeniz gezi rotanıza mutlaka eklemeniz gereken Trabzon, Pontus Rumlarının ana yerleşimlerinden biri olduğu için bölgede pek çok manastır görmek mümkün. Bunlardan en bilineni de Sümela Manastırı. Sizler için Sümela Manastırı Nerede? Nasıl Gidilir? Tarihi, Hikayesi, İçi, Ziyaret Saatleri, Giriş Ücreti, Adres & Yol tarifi ve Manastır Hakkında tüm Bilgileri yazımın içeriğinde paylaştım. İyi okumalar!

Sümela Manastırı, Trabzon'un Maçka İlçesinde yer alıyor.
Manastıra Çıkılan Merdivenler

Sümela Manastırı Hakkında Bilgi

Trabzon’un Maçka İlçesi’ndeki Altındere Vadisinde bulunan manastır Hristiyanlık döneminin en eski dini yapılarından. Karadağ eteklerinde sarp bir kayalığa inşa edilmiş. İnşasına başlanıldığı dönemde kilise olarak yapılmış fakat daha sonraları manastıra dönüştürülmüş. 2010 yılında Meryem Ana’nın göğe yükseldiğini kabul ettikleri gün sayılan 15 Ağustos günü, ilk ayin düzenlendi. 88 yıl sonra düzenlenen ayini, Fener Rum Patriği Dimitri Bartholomeos yönetti. Halk arasında ”Meryem Ana Kilisesi” olarak anılan manastırının tam adı ise Panagia Sumela (Sümela Meryemi) veya Theotokos Sumela manastırıdır. Bölgenin en önemli ibadet merkezlerinden biri olan manastır UNESCO “Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi”nde yer alıyor.

Sümela Manastırı, avlusunda odalar ve farklı bölümler bulunuyor.
Manastırın Avlusu

Sümela Manastırı Tarihi

Sümela Manastırının yapılış tarihi tam olarak bilinmiyor. Fakat araştırmacılara göre M.Ö 375- 395 yılları arasında yapıldığı tahmin ediliyor. Bizans İmparatoru I. Theodosius döneminde, Atinadan gelen rahipler Barnabas ve Sophranios tarafından kurulmuş. Manastırın içinde bulunan pek çok freskte Trabzon İmparatoru III. Aleksios’un’a ait resimler göze çarpıyor. Buda manastırın asıl kurucusunun III. Aleksios olduğu söylentilerini güçlendiriyor.

Doğu Karadeniz kıyıları Osmanlı hakimiyeti altına girince manastırın hakları korunmuş ve bazı imtiyazlar verilmiş. Hatta Yavuz Sultan Selim Sümela Manastırına verdiği değerin göstergesi olarak 2 büyük mum hediye etmiş. Pek çok Osmanlı Padişahı manastıra dokunulmayacağına dair ferman yayınlamışlar.

Manastır en şaşalı dönemini 18. yy yaşamış. İçi gösterişli fresklerle süslenip bazı bölümleri yenilenmiş. 19. yy ise büyük binalar eklenerek manastır genişletilerek şimdiki halini almış.1916-1918 yılları arasında Trabzon Ruslar tarafından işgal edilince Manastıra el konulmuş. 1923 yılında yaşanan nüfus mübadelesi sonucunda manastır boşaltılmak zorunda kalınmış.

1931 yılında Yunanistan ve Türkiye arasında yapılan görüşmeler ve yetkilerden alınan izinle manastır içerisinde bulunan kutsal eşyalar ve ikonalar Atina’daki Benaki Müzesi’ne getirilmiş. Daha sonraları Veria’da yeni bir Sümela Manastırı inşa edilerek Benakş Müzesindeki kutsal eşyalar yeni manastıra taşınmış.

Sümela Manastırı göz alıcı freskleriyle dikkat çekiyor.
Manastır duvarlarını süsleyen freskler

Sümela Manastırı Hikayesi

Manastır hakkında pek çok efsane var. Bunlardan en ilginci manastırın kurulma amacı ile ilgili olan hikaye. Efsaneye göre dünyanın farklı yerlerinde yaşayan ve birbirlerini hiç tanımayan iki keşiş rüyalarında, Aziz Luka‘nın ikonasının bir dağın içine girerek kaybolduğunu görürler. Hz. Meryem’in ” Bana burada bir ev yapın” dediğini duyarlar. Bunun üzerine keşişler yola düşerek rüyada gördükleri yeri bulmaya çalışırlar. Trabzon’a geldiklerinde tesadüfen karşılaşırlar ve birbirlerine gördükleri rüyadan bahsederler. İkonayı bulmak için Maçka’da bulunan Karadağ’a gelirler. Gece olunca uyuyan kesişler sabah uyandıklarında kendilerini bir mağaranın önünde bulurlar. Mağaraya girdiklerinde Aziz Luka’nın ikonuyla karşılaşırlar. Mağarayı kiliseye çevirirler ve hayatlarının sonuna kadar burada yaşarlar. Keşişlerin ölümümden sonra kilise, manastıra çevrilmiş.

Sümela Manastırı'nda Meryem Ana ve Hz. İsa freskleri göze çarpıyor.
Meryem Ana ve Hz. İsa freskleri

Sümela Manastırının İçi

Manastıra çıkabilmek için dolmuş ve minibüsler kullanılabiliyor. Dolmuşlar sizi merdivenlerin bulunduğu alana kadar getiriyor. Burada Aya Varvara Kilisesi var. Kiliseyi gezdikten sonra 350-400 metrelik dik merdivenleri çıkmak gerekiyor. Biraz zorlu bir tırmanıştan sonra manastırın olduğu alana ulaşıyorsunuz. Yalnız yaşlıların ve önemli rahatsızlıkları olanların bu dik merdivenlerden çıkarken kesinlikle dikkat etmeleri gerekir.

Manastırın içinde freskler önemli bir yere sahip. Bazıları sökülmüş olmasına rağmen geriye kalan pek çok göz alıcı fresk bulunuyor. Hz. Meryem’in, bebek İsa’yı kollarında tutuğu Aziz Luka’nın ikonası resmedilmiş. Manastırın güney duvarının yukarısında Hz. Meryem ve Hz. İsa’nın doğumu ve alt kısımda incilden resimler bulunuyor. Hz. Meryem‘in, bebek İsa’yı kollarında tutuğu Aziz Luka’nın ikonası resmedilmiş. Manastırın güney duvarının yukarısında Hz. Meryem ve Hz. İsa’nın doğumu ve alt kısımda incilden resimler bulunuyor.

18. yy kalma freskler Sümela Manastırı duvarlarını süslüyor.
18. yy yapıldığı düşünülen freskler

Hz. Adem ve Hz. Havva’nın yaradılışı, yasak elma yiyerek cennet kovulmalarını anlatan sahneler resmedilmiş. Hz. Meryemin ölümü, havariler,  Mikail ve Cebrail freskleri de manastırın duvarlarını süsleyen fresklerden bazıları.

Manastır farklı bölümlere ayrılmış 72 odadan oluşuyor. Ana kaya kilisesi, şapel, mutfak, öğrenci odaları, kütüphane, misafirhane ve ayazma olarak ayrılmış. Ana kaya kilisesi ve şapelin iç ve dış duvarları fresklerle kaplı. Bu freskler 18. yy yapılmaya başlanılmış ve 3 ayrı dönemin izlerini taşıyor.

2015 yılında yapılan restorasyon çalışmaları sırasında manastırın içinde daha önce keşfedilmemiş bazı gizli bölmeler bulunmuş. Duvarlarında  “Cennet ve Cehennem” fresklerinin yanı sıra Ölüm ve hayatı anlatan resimler yer alıyor.

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından 4 yıl süren restorasyon çalışmaları sonucunda 1 Haziran 2020’de manastır yeniden ziyarete açıldı.

Sümela Manastırı, birbirinden ilginç fresklere ev sahipliği yapıyor.
Manastırın içinde yer alan diğer freskler

Sümela Manastırı Nerede?

Sümela Manastırına Nasıl Gidilir? Yol Tarifi

Trabzon’un Maçka İlçesinde yer alan manastıra ulaşmak için birçok seçenek mevcut. Manastır Maçka’ya 18 km mesafede bulunuyor. Trabzondan hareket eden Maçka minübüslerine binerek bölgeye ulaşabilirsiniz. Manastıra çıkan yol oldukça virajlı ve dik olmasından dolayı minibüsle daha mantıklı olacaktır.

Özel aracınızla gitmek isterseniz de Trabzon’dan Maçka tabelalarını takip edin. 28 km sonra Maçka’ya ulaşacaksınız. Buradan da yine Sümela Manastırı tabelalarını takip ederek yaklaşık 16 km sonra manastırdasınız.

Hava yolu ile gelecekseniz, Trabzon Havalimanına geldikten sonra Maçka’ya hareket eden dolmuşlara binmelisiniz. Maçka merkezden indikten sonra manastıra giden minibüslere binerek ulaşım sağlayabilirsiniz.

Sümela Manastırı Giriş Ücreti 2023 (Güncel Fiyat)

Sümela Manastırı giriş ücret 115 TL. Manastırda Müze Kart geçerli.

Sümela Manastırı Ziyaret Saatleri

Her gün açık olan manastır 08:00 – 18:00 saatleri arası ziyarete açık. Gişe 18:30 da kapanıyor.

Sümela Manastırı İletişim Bilgileri & Adres

Adres: Altındere Mahallesi, Altındere Vadisi, 61750
E-mail:trabzonmuzesi@kultur.gov.tr
Tel 1: 04625311064

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir